Decyzja rosyjskiego ministerstwa: Nie wolno się śmiać ze Stalina!

Plakat filmu "Śmierć Stalin". Fot.: Materiały prasowe

Marzec 1953 r. Stalin umarł, a wokół jego martwego ciała zebrały się najwyższe szychy partyjne. „Towarzysz sekretarz generalny niegodnie leży we własnych szczynach,” zauważa Nikita Chruszczow. „Ewidentnie źle się czuje,” dodaje Ławrientij Beria, szef NKWD.

To scena z brytyjskiej komedii „Śmierć Stalina” znanego reżysera Armando Iannucciego, który jest twórcą popularnych programów m.in. dla HBO czy BBC. W swym najnowszym dziele opatrzonym sporą dawkę czarnego humoru opisuje wydarzenia w Związku Radzieckim po śmierci Stalina, przede wszystkim zaś groteskową walkę bolszewickich aparatczyków o władzę po odejściu dotychczasowego dyktatora. Reżyser zebrał wokół siebie znanych i dobrych aktorów, na czele ze Stevem Buscemim, który wcielił się w rolę Chruszczowa, ale polskiej widowni jest znany chociażby ze znakomitego występu w serialu „Zakazane Imperium”. W filmie występują ponadto Simon Russell Beale, Rupert Friend czy Jason Isaacs.

„Śmierć Stalina” już w zeszłym roku weszła do brytyjskich kin, ale dzisiaj miała się odbyć rosyjska premiera filmu. Nie dojdzie jednak do niej, a dzieło Iannucciego w ogóle nie będzie prezentowane w rosyjskich kinach. Do tej decyzji doszedł minister kultury po tym, jak z innymi wysoko postawionymi politykami z Kremla obejrzał prapremierowy pokaz filmu.

Uległość czy niepodległość

Andrzej Nowak

Zbiór głębokich refleksji prof. Andrzeja Nowaka nad losem naszego narodu. Cieszący się ogromną popularnością i szacunkiem pisarz, wybitny patriota i uczony, wypowiada się o sensie walki Polaków o niepodległość – zarówno dawniej, jak i teraz. Wyjaśnia znaczenie i uwarunkowania powstań, poczynając od konfederacji barskiej, zasadność wojny z bolszewikami, września 1939, zrywu i czynu solidarnościowego z końca XX stulecia.

Zobacz w czytelni Zamów książkę

Po seansie minister Władimir Medinski wydał oświadczenie, w którym stwierdził, że przedstawiciele starszego pokolenia zauważyli w filmie „szyderstwo z radzieckiej przeszłości i upokorzenie Związku Radzieckiego.” Zaś przewodnicząca parlamentarnej komisji kultury, Jelena Drapenko, dodała, że ten film jest po prostu „radykalny i zagraża spokojowi społecznemu”. Według polityków to przelało czarę goryczy, wobec czego wolność słowa okazała się wartością podrzędną. Po brytyjskiej premierze „Śmierci Stalina” w zeszłym roku zapowiadano bowiem, że z uwagi na wolność słowa film zostanie wyemitowany w Rosji. W międzyczasie odpowiedzialni oficjele rosyjscy jednak zmienili zdanie.

To zresztą nic nowego, ministerstwo kultury bardzo często ingeruje w twórczość artystów. Przykładowo „Lewiatan” Andrieja Zwiagincewa, który w 2015 r. dostał nominację na Oscarach za najlepszy film nieanglojęzyczny (przegrał wtedy z „Idą”), w Rosji był przedstawiany tylko w wersji „okrojonej”, a więc ocenzurowanej, i to tylko w niektórych kinach.

„Śmierć Stalina” bezlitośnie śmieje się z gruzińskiego dyktatora i otaczającego go aparatu partyjnego. Tymczasem Stalin w Rosji niekoniecznie jest postrzegany jako potwór na równi z Adolfem Hitlerem czy Pol Potem. Przypomnijmy zatem, że jego rządy terroru pochłonęły kilkadziesiąt milionów istnień ludzkich, a on sam nie miał litości czy miłości nawet wobec własnego syna. Stalin również odpowiada za zbrodnię katyńską i stworzył sieć brutalnych obozów śmierci, gułagów, w których katował bez żadnych skrupułów nawet własną ludność.

Źródło: RBK, własne, AS