Unia może zamrozić konta w przypadku kryzysu bankowego.

Proponowane rozwiązanie może przyczynić się do rezygnacji depozytariuszy z trzymania w bankach dużych sum pieniędzy. Fot.: Cristian Bortes/Wikimedia Commons Państwa członkowskie Unii Europejskiej rozważają wprowadzenie przepisów prawnych umożliwiających tymczasowy zakaz wypłat środków zgromadzonych na depozytach przez klientów banku. Regulacje mają stanowić środek chroniący banki przed masowym wycofywaniem kapitału w przypadku utraty zaufania. Zjawisko to jest nazywane „runem” na bank. Świeżym przykładem runu na bank i jego skutków jest upadek hiszpańskiego Banco Popular. Około dwa miesiące temu bank ten, od dłuższego czasu borykający się z problemami finansowymi, ogłosił niewypłacalność wskutek masowego wycofania środków przez klientów.

Najprościej rzecz ujmując klienci banku kosztem części swoich depozytów mają umożliwić dalsze funkcjonowanie zagrożonego banku (bądź innej instytucji). Uzasadnienie tego rozumowania najczęściej sprowadza się do stwierdzenia, iż bankructwo danego podmiotu pociągnęłoby za sobą ogromne szkody, a nawet stałoby się początkiem kryzysu gospodarczego. Dlatego należy ją ratować „za wszelką cenę”. Najczęściej problem dotyczy ogromnych banków, określanych mianem „zbyt wielkich aby upaść”.

Nad propozycją dyskutowano z początkiem lipca. Jak na razie nie podjęto żadnych formalnych kroków. Urzędnicy zapowiadają jednak dalsze prace nad pomysłem, planowane na wrzesień. Przepisy przewidują możliwość wstrzymania wszelkich wypłat przez bank, także tych dotyczących depozytów klientów, do pięciu dni roboczych. W ekstremalnych przypadkach zakaz wypłat może zostać wydłużony do dwudziestu dni. Obecne przepisy Unii zezwalają bankrutującej instytucji na zawieszenie wypłat środków na dwa dni. Nie obejmują one jednak depozytów.

Utopia europejska. Kryzys integracji i polska inicjatywa naprawy

Krzysztof Szczerski

Najnowsza książka Krzysztofa Szczerskiego, politologa i polityka, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego, a obecnie szefa gabinetu prezydenta.Wychodząc z pierwotnych koncepcji wspólnoty europejskiej, nawiązując do myśli tzw. Ojców Założycieli, autor przestrzega - zgodnie z tym, co mówił w polskim Sejmie św.

Zobacz w czytelni Zamów książkę

Według autorów posunięcie to pozwoli na efektywniejszą pomoc instytucjom finansowym, które staną w obliczu bankructwa. Krytycy pomysłu od razu podnieśli głosy, że sama idea wcielenia w życie podobnych rozwiązań przyczynia się do osłabienia zaufania w system finansowy. Ponadto świadomość funkcjonowania takich przepisów wśród obywateli może stać się w skrajnym przypadku źródłem paniki, w sytuacji pojawienia się pogłosek bądź plotek na temat złej sytuacji finansowej danej jednostki.

Przygotowany przez Estonię (sprawującą obecnie prezydencję w Unii Europejskiej) dokument stwierdza, że umożliwienie chwilowego blokowania kont bankowych w ramach wsparcia instytucji znajdującej się w złej kondycji finansowej, to „możliwa do zrealizowania opcja”. Wśród państw członkowskich panują podzielone opinie na temat nowej propozycji. Część z krajów, które wprowadziły już pewne rozwiązania w walce z sytuacjami kryzysowymi (np. moratoria na spłatę długu w przypadku zadłużenia na poziomie narodowym), poparły nowe koncepcje. Wśród tego grona znalazły się m. in. Niemcy.

Kontrowersyjna idea obciążania depozytariuszy kosztami ratowania instytucji finansowych nie pierwszy raz pojawia się w głowach oficjeli. Nad podobnymi rozwiązaniami pracowała w listopadzie ubiegłego roku Komisja Europejska. Jednak w porównaniu do obecnie proponowanych zmian, możliwość wstrzymywania wypłat nie obejmowała depozytów do wysokości 100 000 euro. W wydanym oświadczeniu sama Komisja przyznała o wykluczeniu kapitału zgromadzonego na depozytach z regulacji w obawie przed „negatywnym wpływem takiego posunięcia na rynki finansowe”.

Środowiska związane z bankami sprzeciwiają się podobnym pomysłom. Charlie Bannister reprezentuje stowarzyszenie rynków finansowych w Europie, organizację lobbującą na rzecz banków. Stwierdził on, że „podobne rozwiązanie przyczyniłoby się do stworzenia zachęty dla depozytariusza, aby wycofać zgromadzone środki na bardzo wczesnym etapie”, pomimo braku realnego zagrożenia niewypłacalnością.

Źródło: Reuters, kś