Abp Marek Jędraszewski: Prawda wzywa do bardzo radykalnych postaw i każe równie radykalnie podążać!

Abp Marek Jędraszewski podczas otwarcia Laboratorium Technik Wizualnych w siedzibie ACK Cyfronetu AGH. Fot. Archidiecezja krakowska W środę 6 grudnia abp Marek Jędraszewski odwiedził siedzibę ACK Cyfronetu AGH, gdzie otwarto Laboratorium Technik Wizualnych.

 Laboratorium to miejsce, w którym tworzone będą materiały audiowizualne prezentujące osiągnięcia polskiej nauki. - Bez tej technologii trudno dziś sobie wyobrażać rozwój nauki w dziedzinach technicznych. Mogę z dumą powiedzieć, że jesteśmy w centrum, które jest wiodące w naszej ojczyźnie. Życzę, żeby stąd nauka polska mogła promieniować nie tylko na terenie naszego kraju, ale również Europy i świata - powiedział abp Marek Jędraszewski.

Po uroczystym otwarciu i poświęceniu studia telewizyjnego metropolita krakowski wygłosił wykład pod tytułem: „Przesłanie Edyty Stein dla Europy ciągle aktualne”. Już na początku przypomniał, że współpatronka Europy pokazała swoim życiem, jak wiele można wnieść dla dobra Europy jako bardzo określonego kręgu kulturowego. W liście Apostolskim Motu Proprio Jan Paweł II nazwał ją „rzeczniczką racji Boga i człowieka” i „symbolem przemian dokonujących się w człowieku, kulturze i religii, w których kryje się sam zarodek tragedii i nadziei kontynentu europejskiego”.

Abp Marek Jędraszewski mówił o życiu świętej, która z pochodzenia była Żydówką, jednak w pewnym momencie poprosiła o chrzest w Kościele katolickim. Co więcej, w 1933 roku wstąpiła do klasztoru karmelitanek w Kolonii, co było wielkim ciosem dla jej matki, a także przejawem zdrady i asekuranctwa dla wielu ówczesnych środowisk żydowskich.

„Jej przesłanie staje się bardzo aktualne także dzisiaj, po tylu latach. Widzimy ją najpierw, jako rzeczniczkę Boga i człowieka poprzez to, że była rzeczniczką prawdy obiektywnej. We współczesnym świecie postprawdy, gdzie nie liczą się fakty, gdzie dominują „fake newsy", nawet ich odrzucanie nie robi na ludziach wrażenia. Liczą się narracje. Edyta Stein pozostaje pewnym świadkiem tego, co znaczy odkryć prawdę, która wzywa ja do bardzo radykalnych postaw i każe równie radykalnie podążać".

Karol Wojtyła. Noc wigilijna. Nieznane przemówienia, homilie i nagrania. KSIĄŻKA Z PŁYTĄ CD

Adam Bujak, Karol Wojtyła

Sensacyjne odkrycie 20 unikatowych nagrań i tekstów!
Po blisko pół wieku odkrywamy zupełnie nieznane nagrania kard. Karola Wojtyły, wcześniej odtwarzane z kaset magnetofonowych tylko w kręgach rodzinnych.

Zobacz w czytelni Zamów książkę

Szukając prawdy o człowieku Edyta Stein zrozumiała, że można ją odczytać poprzez postać Jezusa Chrystusa. W swojej działalności święta walczyła również o godność i miejsce kobiet w ówczesnym świecie, stając się „rzeczniczką feminizmu katolickiego”. Sama bardzo dotkliwie doświadczyła powszechnej wtedy nierówności względem kobiet, chcąc uzyskać stopień doktora filozofii u uwielbianego przez siebie mistrza - Edmunda Husserla. On jednak uważał, że ona jako kobieta nie ma prawa, by móc dalej postępować ścieżką naukową.

„Dzisiaj żyjemy w epoce gender. Mówi się, że nie ważna jest nasza płeć. Najważniejsze są nasze wybory. Zaciera się tym samym powołanie wpisane w naturę człowieka jako kobiety i mężczyzny. Ona odpowiadając na wołanie tamtego czasu, a był to czas rodzącego się feminizmu w USA i Europie Zachodniej, głosi też swoisty feminizm, mówiący o godności kobiety. Była przekonana, że jest równość między kobietą i mężczyzną, a równocześnie nie można zacierać geniuszu kobiety i tego wszystkiego, co sprawia, że tak pięknie osobowościowo ona różni się od mężczyzny i uzupełnia świat swoim ciepłem, intuicją i wrażliwością na dobro”.

Kolejnym jej ważnym przesłaniem sięgającym współczesnych czasów, jest pokazanie poprzez jej życie, czym jest Europa. Jan Paweł II podczas przemówienia w Gnieźnie sprzed 20 lat, porównał Europę z „wielką rzeką, do której wpadają rozliczne dopływy i strumienie, a różnorodność tworzących ją tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem”. Głównym jej nurtem jest niewątpliwie chrześcijaństwo, lecz ważne miejsce w kulturze europejskiej od dawna miała również kultura żydowska.

„Trzeba zrozumieć, że Europa to jest wielkie bogactwo kulturowe. Edyta Stein była świadoma swojego pochodzenia, była z niego dumna i zawsze to podkreślała. Stała się też tego ofiarą ze względu na swoje żydowskie pochodzenie. Stało się to też dlatego, że dominujący wówczas w tej części Europy nazizm hitlerowski był antychrześcijański. W imię tych prawdziwie zbrodniczych i antyeuropejskich tendencji Edyta Stein razem ze swoim narodem zapłaciła wielką cenę”.

Edyta Stein swoim życiem wskazuje bardzo wyraźnie również na wartość krzyża. Czytając po łacinie jej imię zakonne (Benedykta od Krzyża) można je przetłumaczyć jako „pobłogosławiona przez krzyż".

„Uważała, że właśnie w krzyżu zawarta jest cała prawda o Bogu, który do końca umiłował człowieka i cała prawda o człowieku, który w krzyżu widzi swoją nadzieję niezależnie od sytuacji osobistych, które mogą go dotknąć. Pod tym względem szczególny jest jej list pisany pod koniec 1941 roku do swojej przyjaciółki - Matki Ambrozji Engelmann: «Scientia Crucis (nauka krzyża) zdobyta być może tylko wtedy, gdy się samemu do głębi doświadczy Krzyża. Od początku byłam o tym przeświadczona i powiedziałam z całego serca: Ave, Crux, spes unica! (Bądź pozdrowiony, Krzyżu, jedyna nadziejo)»”.

Z tą nadzieją świadomie wyruszyła w swoją ostatnią drogę z obozu przejściowego w Holandii do Oświęcimia. „Dzisiaj jesteśmy świadkami tego, że krzyż w wielu środowiskach i wielu krajach przeszkadza. Ludzie tracąc szacunek do krzyża, tracą także swoją nadzieję i podlegają już przeświadczeniu, że nic nie jest w stanie się zmienić”.

Ty masz zwyciężać! Opowieść o abp. Marku Jędraszewskim

Adam Bujak, Jolanta Sosnowska

Tuż przed obroną pracy doktorskiej przez ks. Marka Jędraszewskiego, 20 grudnia 1979 r., Papieskie Kolegium Polskie w Rzymie odwiedził Ojciec Święty Jan Paweł II. Podszedł wtedy do młodego kapłana z Poznania, którego już wcześniej poznał i polubił, i zapytał: „No, co tam, Marek? Jak tam z tym twoim Levinasem?” – ten bowiem litewski myśliciel był przedmiotem badań przyszłego profesora i arcybiskupa metropolity.

Zobacz w czytelni Zamów książkę

 Patronka Europy jest dla nas też wielką mistrzynią tego, czym jest wolność. „Zdajemy sobie sprawę, że we współczesnej kulturze wolność jest wartością absolutną i wszystko ma być podporządkowane temu, czego chce człowiek. Będąc świadkiem wolności jednocześnie świadkiem prawdy Edyta Stein pokazuje, że jest coś większego, niż tylko kaprys dowolnego wybierania. Jest jakaś zasadnicza prawda, której trzeba się umieć poświęcić i dać najwyższe świadectwo, wyrażające się właśnie w męczeństwie”.

Edyta Stein stała się więc świadkiem Europy także poprzez swoje męczeństwo, a jak podkreślał sam Jan Paweł II, bez męczenników nie zrozumie się Europy.

„Oni stanowili jakiś nerw kultury europejskiej inspirując tyle wspaniałych dzieł, którymi po dzień dzisiejszy się szczycimy. Edyta Stein swoim życiem wniosła w tę historię męczenników kolejną, ważną cegiełkę. Dlatego dzisiaj ją wspominamy, mając na uwadze 75. rocznicę jej śmierci. Myślimy o Europie, która chcąc przetrwać musi zachować swoją tożsamość. Zachowa ją, jeżeli będzie wierna pewnym fundamentalnym zasadom, bez których od samego początku nie mogłaby zaistnieć”.

Po wystąpieniu abp Marka Jędraszewskiego przyszedł czas na dyskusję. Metropolitę krakowskiego pytano o to, co zrobić, żeby młodzi ludzie nie zatracili swojej wrażliwości. W odpowiedzi arcybiskup nawiązał do żywej pamięci młodych o narodowych bohaterach, w tym o żołnierzach wyklętych.

„Okazuje się, że w młodych jest ta wrażliwość, dążenie do prawdy i chęć obalania pewnych schematów. (...) Jest coś wspaniałego w tych młodych ludziach, bo spotkali się ze swoimi ojcami czy dziadkami, którzy zaczęli im opowiadać o dziejach tej ziemi. Poczuli konieczność odpowiedzi, zobowiązania, które płynie z tej ziemi, dawania świadectwa i zarażenia swoim entuzjazmem innych”.

Paulina Smoroń, fot. Joanna Adamik | Archidiecezja Krakowska